Natuurherstel Schoorlse Duinen

Vraag en antwoord

Hieronder vind je antwoorden op een aantal vragen over het natuurherstel in de Schoorlse Duinen.

1. Waarom zijn herstelmaatregelen in de Schoorlse Duinen nodig?

Na een periode van herstel na de branden (2009-2011) staan we voor de opgave de Schoorlse Duinen weer op een natuurlijke manier te laten functioneren. Doel is de biodiversiteit te bevorderen zodat zeldzame planten- en diersoorten terugkeren en behouden blijven. Dit komt overeen met de doelstellingen uit het Natura 2000 beheerplan.

2. Waarom gaat de natuur achteruit in de Schoorlse Duinen?

Door het ontbreken van de invloed van wind is de dynamiek verdwenen. Daarnaast zorgt verdroging voor het droogvallen van natte duinvalleien. Bijzondere planten- en diersoorten gaan hierdoor verloren.

3. Hoe is dit probleem ontstaan?

Ruim honderd jaar geleden bestonden de Schoorlse Duinen vooral uit stuivend zand. Om de nabije dorpen te beschermen, is het duin beplant met dennenbomen en helmgras. Niet alleen bij de dorpen, maar tot aan de kust staan dichte bossen met hoge bomen die de wind landinwaarts tegen houden. De dennen hebben er mede voor gezorgd dat het grondwaterpeil met circa 1 meter is gedaald. Natte duinvalleien verdwenen, met de bijhorende planten.

4. Waarom is juist hier herstel nodig?

De Schoorlse Duinen is een door Europa beschermd natuurgebied. Het is een van de weinige plekken waar we de oorspronkelijke duinnatuur nog kunnen herstellen. Dit komt door de unieke omstandigheden: een groot aaneengesloten gebied van ruim 1800 ha op de overgang tussen kalkrijke duinen en kalkarme duinen.

5. Wat gaat Staatsbosbeheer doen om de natuur te herstellen?

Het gaat in hoofdlijnen om de volgende drie zaken:

  • We maken meer ruimte voor open duin. Hiervoor halen we totaal zo’n 6% (in de eerste periode 0,8%) van het bos in de eerste duinenrij weg. Heide en andere planten kunnen zich daardoor volop ontwikkelen. Dit trekt weer allerlei vogels en insecten aan die we graag terugzien.
  • Het bos dat de dorpen tegen stuifzand beschermt, blijft. We geven hier loofbomen meer de ruimte, want die zorgen voor een veilig, gevarieerd en natuurlijk bos.
  • De voorste rij duinen mogen weer in beweging komen. Op plekken maken we stuifkuilen zodat duinen weer kunnen stuiven.

6. Hoeveel bos moet er verdwijnen?

Over de totale periode gaat 6% van het totale oppervlakte aan bos in de Schoorlse Duinen verdwijnen. In de 1e fase (2016-2022) is gestart met het verwijderen van (de  niet verbrande delen van) het Dr. van Steijn bos. Het gaat om 7,6 ha ofwel 0,8% van het totale oppervlakte aan bos.

Voor het vervolg, voert de Provincie Noord-Holland nu eerst een evaluatie van het huidige Natura 2000 beheerplan uit, die mogelijk invloed heeft op de daarop volgende perioden.  

7. Welke andere natuurherstelmaatregelen neemt Staatsbosbeheer?

In januari 2019 en februari 2020 zijn delen van de heide gechopperd met als doel de heide te verjongen. Ook het omvormen van naaldbos naar gemengd bos en het graven van stuifkuilen zijn maatregelen die ten doel hebben de natuur te herstellen. 

8. Hoe lang gaan de werkzaamheden duren?

De werkzaamheden vinden gefaseerd plaats in drie perioden van zes jaar. De eerste periode loopt  van 2016 tot 2022. Na de eerste periode vindt monitoring en evaluatie plaats, die mogelijk invloed hebben op de daarop volgende perioden.

9. Waarom is besloten om het Baaknolbos te behouden?

Met het besluit om het Baaknolbos in principe niet te kappen, is de overtuiging dat zowel de ecologische doelen als de zorgen vanuit de omgeving een plek krijgen. Draagvlak onder de omgeving is belangrijk voor het realiseren van de natuurdoelstellingen. Het Baaknolbos ligt het dichtst bij de bebouwde omgeving en is het ‘smalste’ bos in het gebied waardoor er zorgen zijn voor de gevolgen van zandverstuivingen. Er worden bijzondere paddenstoelsoorten waargenomen. Daarnaast heeft de huidige klimaatdiscussie ervoor gezorgd dat vastlegging van CO2 een belangrijker onderwerp is geworden. Staatsbosbeheer kijkt daarom kritischer naar bomenkap.

10. Wat betekent het als het Baaknolbos blijft behouden?

Indien nodig moeten andere keuzes in het beheerplan worden gemaakt om de natuurdoelen te behalen. De natte duinvalleien uit het oorspronkelijke plan kunnen niet bij het Baaknolbos worden gerealiseerd.

11. Waarom is in maart 2020 besloten dat het Leeuwenkuilbos voorlopig blijft staan?

Om recht te doen aan het burgerinitiatief dat 8.000 Noord-Hollanders hebben ondertekend, heeft gedeputeerde Rommel een alternatief plan voorgesteld. De gedeputeerde heeft toegezegd vooralsnog één bos te kappen. Dat betekent dat de kap van delen van het Dr. Van Steijnbos doorgaat, maar dat het Leeuwenkuilbos voorlopig blijft staan.

12. Hoe wordt er zorgvuldig  geëvalueerd om keuzes voor de vervolgfases te kunnen maken?

Er worden verschillende data verzameld die als input dienen voor de evalutie en monitoring, die het vervolgtraject bepalen. Het gaat om procesindicatoren die aangeven of een proces de kant op gaat die je verwacht. Je meet als het ware ‘de tendens’ voor het te behalen eindresultaat in natuurdoelen. De provincie bespreekt het voorstel voor monitoring en evaluatie met o.a. het Platform Schoorlse Duinen en de stichting ter behoud van het Schoorlse en Noord-Kennemerduingebied.

Cookie-instellingen